Jupitèr, èro antan lou mèstre de la terro,
E dou caire de Tres mandavo lou tounerro
Asseta sus l’Ouripo (1). Un jour aguè l’ensié
De si passa la fantasié
D’acampa souto d’éu vint sorto de bestiàri
Pèr saupre s’èron touei countènt
De soun sort, en li proumetènt
De satisfaire aquéu que dirié lou countràri,
E de lou repasta, pèr lou fa diferènt.
Acoumencè pèr la mounino:
Aquelo, li digué: — Iéu vous demàndi rèn,
Ai bouen pèd e bouen uei, subre-tout boueno dènt;
E pèr vous saluda sàbi plega l’esquino. . .
Mai li a moun fraire l’ours qu’es pas tròu bèn basti,
Gros, patu. . . e pourrias foueço mies l’alesti.
L’ours arribo, e, li dis: — Mi plagni pas, moun mèstre,
Iéu mi tròvi bèn fa, de la proumiero man!
E li ajusto que l’elefant,
Es mau basti e pòu mies l’èstre,
A d’auriho tròu longo, uno tròu courto couet,
Anarié pas pu mau en n’i’ajustant un troue ..
L’elefant vèn, drèisso la troumpo,
Li fa faire de zigo-za,
E li respouende: — L’ours si troumpo,
De mau-dire es toujour eisa;
Siéu countènt d’èstre ansin; mai, ço que mi fa peno,
Es de vèire que la baleno
Manjo tròu e béu tròu; e fenira, pu tard,
Pèr avala touto la mar,
Pèr-fin de s’empli la bedeno!…
La fournigo, sénso façoun,
Si plagne que lou courgoussoun
Es tròu pichot… Quinto bagasso!. . .
Mai pèr l’ome chanjè de faço;
Dìsi l’ome e fremo peréu.
Aquéu si, n’en troubè d’ouesse dedins lou lèu…
Aquelo, la veguè la paio
Dins l’uei de soun vesin… Coumo sian coustumié,
Degun vòu vèire lou soumié
Qu’es dins lou siéu, e s’amourraio.
Jupitèr enmandè toutei leis animau
En cargant l’ome d’uno biaço
Qu’avié douei pocho, dous gros trau.. .
Perço que touei cassan de raço:
Aquelo de darrié sieguè pèr sei defaut,
Aquelo de davans pèr lei defaut deis autre.
Sian fa coumo acò toutei nautre. . .
Vian lei defaut dei gènt, e Diéu saup se n’i’a proun
La biaço vèsso, es toujour pleno,
Mai lei nouestre soun tant pichoun
Que de vous n’en parla n’en vaudrié pas la peno,
E tau estrasso soun vesin,
Emé lei dènt lou descourduro,
Que se si regardavo aurié mens de verin
E li farié pas tant de gròssei mourdiduro,
Car, atou, cregnirié leis escarpinaduro.
L’esté dei gènt es de dire de mau
Leis un deis autre; es dins nouesto naturo;
Pamens, cadun a sei defaut,
N’en counvenèn jamai, e li’a de que n’en rire.
Lou negre a, de tout tèms, la taco sus lou blanc.
E nouéstei pàurei vièi avien resoun de dire
Que toujour lou peiròu mascaro la sartan.
(La Biaço)
- Joseph-Marius Diouloufet, 1785 – 1840
